مدیر بلااستفاده
اگر به کتاب هایی که تا کنون در مورد مدیریت نوشته شده اند مراجعه کنید، با تعداد زیادی عنوان مواجهه خواهید شد که ویژگی ها و مهارت هایی را که یک مدیر باید داشته باشد، لیست کرده اند. چهل ویژگی مدیر،صفت های بایسته یک رهبر،پنجاه و سه اصل مدیریت و کتاب های مختلف دیگر.
بسیاری از این لیست ها بر پایه مطالعات و تحقیقات مختلف نوشته شده اند و کمک می کنند تا ساده تر از تجربیات مدیران بزرگ بتوانیم استفاده کنیم.
یکی از مواردی که در اکثر کتاب هایی که در این زمینه خوانده ام مشترک بوده، بحث تفویض اختیار است که تا حد زیادی یک بحث اولیه و بدیهی به نظر می رسد.هر چند که با وجود بدیهی بودنش،هنوز مدیران زیادی هستند که نتوانسته اند یا نخواسته اند این مورد را جدی بگیرند.
مدت زیادی است که به این باور رسیده ام که یکی از معیار های سنجش موفقیت یک مدیر این است که تا چه حد توانسته است نیاز به حضور مداومش در بخش های مختلف سازمان را کاهش دهد. منظورم صرفاً حضور فیزیکی نیست و اتفاقاً بیشترین تاکیدم روی حضور غیر فیزیکی است.وقتی که اکثریت کانال های انجام امور شرکت باید از مدیر عبور کنند.
فکر می کنم اگر یک مدیر بخواهد خودش را بعد از مدتی محک بزند (این مدت می تواند مثلاً یکسال یا بسته به شرایط شرکت و مقیاس آن دو یا چند سال باشد)، اینکه تا چه حد توانسته ضرورت حضورش را کم کند، سنگ محک خوبی است. طبیعتاً منظورم این است که مدیری توانسته باشد کاری کند که بدون حضورش هم امورات شرکت به خوبی زمانی که خودش حضور دارد،پیش بروند.
تست کردن آن هم ساده است.اگر مدیری بتواند برای یک ماه یا بیشتر، سازمان را ترک کند و تلفن همراهش هم روشن باشد ولی تماسی برای کسب تکلیف از طرف شرکت نداشته باشد و سازمانش مثل ساعت کار کند!، به نظرم تا حد زیادی در این امر موفق عمل کرده است.
نتیجه اینکه،همانطور که عرض کردم این توانایی صرفاً یکی از توانایی هایی است که یک مدیر باید داشته باشد اما به نظر من اهمیت بسیار بالایی دارد.
شاید بتوانیم صفت "بلااستفاده" یا "بی مصرف!" را به دو مدل از مدیران اطلاق کنیم. مدیرانی هستند که به معنای واقعی بلااستفاده و بی مصرفند،یعنی بود و نبودشان فرقی نمی کند حتی خیلی اوقات نبودشان بهتر از بودشان است، که تکلیفشان هم مشخص است،هر چه زودتر از سازمان بیرون انداخته شوند بهتر است. اما مدیرانی که بتوانند آگاهانه خودشان را بلااستفاده و بی مصرف کنند، از نظر من مدیران موفقی هستند.
جالب اینجاست که مدیرانی که خودشان را برای جایگاهشان لایق و سزاوار نمی دانند و احتمالاً به زور و زر لباس آن جایگاه را به تنشان کرده اند ، همانهایی هستند که به شدت از بلااستفاده شدنشان در سازمان می ترسند. و فکر میکنم لایق ترین مدیران همانهایی هستند که به شدت برای بلااستفاده کردن خودشان تلاش می کنند .
موفقیت در این کار،فواید زیادی دارد.هم برای شخص مدیر و هم برای سازمان.و می تواند زمینه ساز رشد و توسعه بیشترسازمان باشد.
از چالش ها و مسائل شخصیتی این تصمیم که بگذریم، فکر می کنم قدم اول برای بلااستفاده کردن یک مدیر، فرآیند سازی و سیستم سازی در بخش های مختلف سازمان است.